KABANATA 11: Dahilan Para Magsikap
Simula nang araw na binanggit ni Jeanine ang pangalan ko bilang posibleng “magugustuhan” niya, may kung anong nabago sa pananaw ko sa buhay. Para bang na-trigger ang lalaking matagal nang natutulog sa loob ko. Hindi para lang patunayan ang sarili ko sa kanya, kundi para tuluyang buuin ang taong gusto ko talagang maging—kahit wala siya sa dulo ng kuwento ko, kahit hanggang pangarap lang siya.
Lalo akong nagsumikap.
Oo, dati na akong nagsusumikap. Pero iba yung may pinanghahawakang inspirasyon. Iba yung may iniisip kang dahilan habang kumakayod. At kahit hindi ko siya nobya, kahit simpleng tropa lang ang tingin niya sa akin, sapat na yun. Kasi kahit papaano, napansin niya ako. At baka—baka lang—sa panahon ng tamang tiyempo, mapansin niya akong muli, sa mas malalim na paraan.
Nasa boarding house pa rin ako, nakikisiksik sa isang maliit na kwarto na may electric fan lang bilang kaagapay sa init ng buhay. Tulad ng dati, ako pa rin ang bumubuhay sa sarili ko. Ako ang nagtatrabaho, nagbabayad ng kuryente, tubig, at pagkain. Wala akong inaasahan kundi ang sarili kong katawan at lakas.
Pero may isa pa akong responsibilidad na hindi ko pwedeng kalimutan: ang aking tunay na ina sa baryo.
Sa totoo lang, hindi kami close. Hindi kami yung tipikal na nanay-anak na laging magkausap. Pero nung lumaki ako at natutong umunawa, nakita ko ang mga taon niyang pagtitiis sa taniman, ang pag-inom niya ng gamot para sa rayuma at alta-presyon, at ang tahimik niyang pagtanggap sa lahat ng hirap.
Hindi niya ako hinihingian. Pero kusa akong nagpapadala. Minsan isang libo. Minsan kahit limandaang piso lang. Hindi malaki, pero sapat na para makabili siya ng gamot. O kahit abono lang sa palayan para may ani pa rin siya kahit papaano. Hindi siya sanay sa regalo. Pero kapag may padala ako, lagi niyang sinasabi, “Salamat, anak. Mahal na mahal kita.”
At para sa akin, sapat na yun.
Habang patuloy ang trabaho at pagpapadala, natuto akong magtabi rin para sa sarili ko. Hindi ko na gustong umasa sa suweldo lang. Gusto ko nang lumagpas sa simpleng “makatawid.” Kaya dumating sa puntong napaisip ako: paano kung subukan ko magnegosyo? Kahit maliit lang. Kahit isang hakbang lang palayo sa pagiging empleyado habang buhay.
Isang araw, habang nasa video call kami ng pinsan kong si Toto, napansin ko ang mga alagang baboy sa likod niya.
“Pre,” sabi ko, “may kita ba talaga sa baboyan?”
“Kung pasensyoso ka at marunong magpakain, meron talaga. Pero syempre, sugal din minsan.”
Nakatahimik ako saglit. Tiningnan ko ang ipon ko. May kaunti akong naipon—hindi sapat para magsimula ng sari-sari store o bigasan, pero pwede para sa maliit na investment.
“Gusto mong subukan natin?” tanong ko. “Magpalaga ako ng baboy d’yan sa inyo. Ako bibili, pero ikaw ang mag-aalaga. Pag nanganak, iyo ang isa. Basta ako ang bahala sa pakain at gamot.”
Nagkibit-balikat siya. “Sige, game. Malapit lang naman ang bahay ko sa palengke, kaya madali akong makakuha ng pagkain.”
At doon nagsimula ang unang negosyo ko—ang pag-aalaga ng dalawang baboy.
Hindi ko akalaing magiging excited ako sa simpleng bagay na ‘yon. Araw-araw akong tumatawag para kumustahin ang lagay ng baboy. May time pa na inabala ko si Toto dahil gusto kong makita sa video kung tumaba na ba yung inahin.
“Ayos lang naman sila, pre,” natatawa niyang sabi minsan. “Hindi sila nagagalit sa’yo kahit di mo sila binibisita.”
Nanganak ang isa sa mga inahin makalipas ang ilang buwan. Pitong maliliit na biik.
Parang nanalo ako sa loto.
Ibinenta namin ang anim sa magandang presyo sa palengke. Naiwan kay Toto ang isa, bilang bahagi ng napagkasunduan namin. Sabi ko sa kanya, “Alagaan mo yan. Para sa’yo talaga yan.”
Gamit ang kita, bumili ulit ako ng dalawa pang baboy. Ibig sabihin, may apat na alaga na kami ngayon—dalawang inahin at dalawang bagong paalagaan. Passive income. Pero hindi ibig sabihin non passive ang commitment. Tinuring kong responsibilidad yun. Araw-araw may check-in. Tiyak na may pondo para sa pakain, gamot, at vitamins.
Hindi ako mayaman, pero unti-unti, nararamdaman ko ang sarap ng pagkakaroon ng sariling desisyon sa pera. Ang sarap pala ng pakiramdam na hindi lang puro gastos—na may balik. Na may resulta.
Pero kahit gaano ako ka-busy sa trabaho at negosyo, hindi pa rin nawawala si Jeanine sa utak ko. Tuwing gabi, bumabalik pa rin ako sa singing app. Hindi na tulad ng dati na sabik akong makita siya online. Pero aminado akong hinahanap ko pa rin siya. Kahit hindi ko sabihin, siya pa rin ang pinaka-aabangang sumalang.
Minsan online siya, minsan hindi. Pero kapag bumibisita siya at sumasali sa room namin, parang may biglang liwanag. Parang umaga sa loob ng gabi.
Hindi ko rin maiwasang mapansin na masigla pa rin siyang kumanta. Walang bakas ng sakit o kahinaan sa boses niya, kahit alam kong may iniindang leukemia stage 1. Parang bawat kanta niya ay may panata—na hindi siya magpapaapi sa lungkot, sa chemo, o sa kahinaan ng katawan. At doon lalo kong hinangaan ang babae.
Tahimik ang pagkakaibigan namin. Wala pang landian, wala pang harapang pag-amin. Pero minsan, may mga gabi na parang may sinasabi ang katahimikan niya.
At kung totoo man yun… sana marinig din niya ang katahimikan ko.
Minsan nag-message siya out of the blue.
Jeanine:
“Kamusta ka, Doms? Busy ka na sa negosyo mo sa mga piggies? 🐷”
Napangiti ako. Hindi niya kailangan itanong. Pero ginawa niya. At yun lang sapat na para guminhawa ang araw ko.
Nag-reply ako agad.
Me:
“Oo, madami na silang fans. May nagpapapicture na sa kanila. Haha. Pero ikaw, kamusta na? Medyo bihira ka lately.”
Jeanine:
“Ayun. May check-up ako next week. Pero okay lang ako. Mahalaga, kaya pa rin kumanta.”
Me:
“Ikaw pa. Kahit may bagyo, boses mo sunshine pa rin.”
Sinend ko ‘yun nang walang edit. Kasi minsan, mas kailangan sabihin agad ang totoong nararamdaman—lalo na sa mga taong hindi mo alam kung hanggang kailan mo pa maririnig.
Sa lahat ng ginagawa ko ngayon—sa trabaho, sa negosyo, sa pagbubuhay sa sarili at pagtulong sa pamilya—hindi ko maiwasang maisip: hindi ko alam kung anong hinaharap ko. Hindi ko rin alam kung may puwang ba ako sa puso ng isang Jeanine.
Pero alam ko kung sino ako ngayon: isang lalaking mas pinili ang magsikap kahit walang kasiguruhan, dahil may mga taong mahalaga sa kanya. Nanay ko. Sarili ko. At, oo—siya.
At sa puso ko, habang pinakikinggan ko siya muli sa isa sa mga duet naming kanta, nagdadasal lang ako na sana… sa bawat himig na binibigay ko, maramdaman niyang may isang tulad kong tahimik lang na nandiyan.
Para sa kanya. Kahit kailan. Kahit saan.
ns216.73.216.251da2
